Alles van bessen in één blogpost

Wat kunt ge beter doen op een dag gelijk vandaag dan in de tuin werken?
Het is te koud om ergens te gaan zitten, maar geweldig weer om wat dingskes te doen.
Zo schoon weer seg, eindelijk naar buiten met dat Abeltje, wijle hebben samen wel maanden binnen gezeten hé want ik doe dat niet graag zo keidik aangekleed buitenkomen en dan hebt ge nog kouw aan uw kin en neus en daar loopt àltijd snot uit, neen, ik kan er niet tegen, de koude, brrr, ik ben er geen fan van.

Maar goed, mooi weer dus, ZON!

Tijd om te beginnen en ik deed dat met de bessen, de Jaarlijkse Grote Snoei die ik vorig jaar oversloeg wegens baby of een ander excuus.

Ik moet dat altijd gaan opzoeken wat ik nu weer bij welk soort bes moet doen en wat weg mag en wat zeker niet, maar eigenlijk is dat poepsimpel, ik heb dat eens aandachtig bekeken en daar is voorwaar een lijn in te trekken!
En nu ga ik dat aan u laten zien, ge zag mij al komen van ver natuurlijk.



Allereerst: Denk "bos"!
Om iets goed te doen gedijen kan je best de natuurlijke habitat nabootsen, voor bessen is dat een bos, meerbepaald de rand van het bos, daar waar de zon op schijnt want bessen hebben zon nodig, zoveel te meer zon, zoveel te zoeter uw bes wordt.

Next: In dat bos staan die bessen met hun wortels in een hoop organisch materiaal, afgevallen bladeren, naalden, denappels, vergane takken, paddestoelen, dierenuitwerpselen, allemaal keigoed en keilekker voor die bessen en zoiets moet ge dus in uw hofke ook doen.
Ik woon tegenover een bos en ik ga daar geregeld een hoop kruiwagens bladeren halen, voor de rest strooien wij alleen nog het gazonmaaisel (en soms dat van de buren) tussen de bessen en in het voorjaar wat compost.
Wekelijks een dun laagje gras en in de herfst veel bladeren is voldoende om een heel jaar rond een deftige mulchlaag te hebben. Deze laag zorgt er ook voor dat de grond niet uitdroogt, onkruid geen kans heeft en buiten na het aanplanten moet je nooit nog met gieters sleuren doordat de mulchlaag het vocht beter vasthoudt in de bodem.

Bessen koop je in een pot of met een wortelkluit, gelijk een kerstboom dus een beetje, alleen moet je er hier zeker op letten dat er wortels aanzitten.
De bessen in potten kan je heel het jaar door uitplanten, die zonder pot beter alleen in de winter.
Standplaats en plantafstand vind je terug op het kaartje dat bij de plant zit, voor elke soort is dat wat anders, vraag zeker raad als er geen kaartje aan uw bes hangt.



Je plant rode bessen (alle trosbessen) en zwarte bessen wat dieper dan dat ze in de pot zaten, zo diep dat ze met hun zijtakken onder de grond vertrekken.
Blauwe bessen en kruisbessen plant je op dezelfde diepte als in het kweekbed of in de pot, bij de laatste mogen er geen zijtakken onder de grond vertrekken.
Alle bessen moeten na het uitplanten gesnoeid worden zodat je mooie brede planten krijgt met meer grondscheuten.
Snoei altijd net na een naar buiten gericht oog zodat de scheut niet naar binnen groeit en het licht wegneemt van de andere takken.
Frambozen plant je in het begin van de winter en snoei je terug tot zo'n 30 cm. Het eerste jaar haal al de bloemen weg zodat de plant zich beter kan ontwikkelen, bij de blauwe bes doe je dit twee jaar na mekaar. De blauwe bes snoei je na aanplanten voor de helft terug.



Snoeien is heel belangrijk! En als je het niet doet zie je op foto twee wat er gebeurt, een hoop takken waar -wanneer er ook nog eens bladeren aanstaan én nieuwe scheuten- geen plaats meer is voor bessen, plaats maken dus, rigoureus!
In feite is het simpel, bessen groeien zo goed als altijd aan de scheuten die het jaar er voor gevormd werden, en er moet ruimte zijn rond die scheuten en dat is eigenlijk alles wat je moet onthouden.
Je moet niet alleen ruimte maken voor de bessen die komen maar ook voor nieuwe scheuten, want ... volgend jaar groeien de bessen aan de scheuten van dit jaar, ah ja!
Als je elk jaar, in de late winter, bij droog en vorstvrij weer, nu dus, alle takken wegdoet die genummerd zijn dan kan het nooit mislopen en heb je elk jaar bessen aan scheuten van het jaar ervoor.

Doe de volgende takken weg:
1. De te laag geplaatste takken.
2. Slecht gerichte takken, takken die andere takken in de weg zitten of takken die naar het midden van de struik groeien en zo het licht wegnemen.
3. Jaarlijks neem je één oude of te sterk vertakte tak weg.
Die tak wordt vervangen door een krachtige scheut aan de basis van de plant.
4. Verjong de struik ook door op oude takken terug te snoeien tot op een lager geplaatste scheut.
Enkel bij rode bes
5. Trosbessen groeien liefst aan de kleine zijtakjes, snoei deze tot op zo'n 6 cm.
Enkel bij kruisbes
6. Intoppen doe je in de vroege zomer wanneer de bessen beginnen te dikken.
7. Neem alle grondscheuten weg.

Bij de frambozen, zwarte bes en bramen knip je àl de vruchtdragende takken weg na de oogst, omdat de bessen van de zwarte bes ongeveer gelijktijdig rijp zijn kan je zelfs de tak uit de struik knippen en zo alle bessen oogsten.


Omdat de framboos geen struik is maar een tak, een tekeningske apart.
Frambozen staan best in een rij geplant, gesteund door een draadconstructie.
Na de oogst snoei je de desbetreffende tak terug tot tegen de grond, de bessen van volgend jaar groeien aan de scheuten die heel het jaar door verschijnen rond de planten. Tot eind mei doe je al deze scheuten weg, daarna alleen nog de scheuten die buiten de rij opkomen. Van de scheuten in de rij laat je er ongeveer 12 staan en na de winter snoei je terug tot acht krachtige scheuten, hieraan komen de frambozen van dat jaar. En zo elk jaar opnieuw.
Herfstframbozen, dat is iets anders, die komen aan de scheuten van dat jaar en àl de herfstframboosscheuten en vruchtdragende planten mogen elke jaar tot tegen de grond weggedaan worden.
Als je enkel het bovenste, vruchtdragende gedeelte van de herfstframboostak wegknipt heb je het jaar nadien in de zomer nog eens bessen, hierna doe je de tak volledig weg, de herfstframbozen in de herfst komen aan de nieuwe scheuten die dat jaar verschenen zijn, de opbrengst zal wel minder zijn, heb je beide frambozen staan is het interessanter om de eerste methode toe te passen, je oogst is dan meer gespreid.

Zo, de bessensamenvatting.
Ik vond dit best beknopt ja.
Nog beknopter?

De bessen, de samenvatting van de samenvatting.
Standplaats: in de zon en met hun wortels in organisch materiaal.
Water: Na het planten, mits een goede mulchlaag is water geven op andere momenten niet van doen.
Snoeien: Alles wat in de weg zit om nieuwe bessen én scheuten de plaats te geven om te kunnen groeien.