Zeven kippentips

Minder dan een jaar geleden kocht ik eindelijk kippen, ik begon met vier stuks. Er vielen er wat af en er kwamen er wat bij en ondertussen lopen er twaalf stuks. Tussen de kippen lopen nog twee eenden, drie ganzen en twee varkens, allemaal in peis en vree.

Maar laat ik het vandaag eens over de kippen hebben, want ik leerde in dat kleine jaar al wat dingen die ik beter op voorhand had geweten, zeven tips!

Tip 1: Denk na wat je koopt
Het ras bedoel ik dan. Ik dacht daar niet over na, komt door mijn impulsief karakter en doordat ik op een kwartier rijden woon van een van de grootste pluimveemarkten van het land. Zeer slechte combinatie.
Op de ochtend nadat we een kippenhok hadden gekocht trok ik naar de markt met twee kinderen en ik zei: kies maar.
We kwamen thuis met twee verschillende rassen, twee Cochinkrielen en twee Wyandottekrielen. Omdat ik al jaren niet meer op de markt geweest was, was ik totaal niet op de hoogte van wat er hot en not was in kippenland. We hadden dus de meest populaire kippen van het moment bij, zeker de cochins zijn totaly hot in kippenland, rosse pomponnen op (niet voor het blote oog waarneembare) pootjes.
Na een kwartier had ik natuurlijk al spijt dat ik niet voor oude rassen, gekweekt door mensen met een passie voor kippen gegaan was, maar ja, dat impulsieve karakter hé.

Ik ben nog altijd niet bijgeleerd, ondertussen hebben we 3 Cochins, 1 Wyandotte, 2 legkippen, 1 Welsummer, 3 Marans en 2 Araucana's.
Tja.

Tip 2: Denk na over de grootte
Van vele rassen zijn er de gewone afmetingen kip te koop én krielgrootte, je kan dus én een ras én een grootte kiezen.
Over de grootte had ik wel nagedacht, ik koos krielkippen omdat ik veel kippen wou en ik wou niet elke dag tien grote eieren.
Krielkippen leggen kleinere eieren maar ook niet dagelijks zoals de grotere kippen (die leggen ook niet per sé elke dag een ei trouwens, maar goed, dat past nu niet in de redenatie.)
Wat ik niet wist -maar al snel duidelijk werd- is dat krielkippen makkelijk meegenomen worden door voorbijscherende buizerds. Kindertrauma! Twee keer zelfs, eerst sneuvelde Billie en wat later kwam de mooie Babs op dezelfde manier aan haar einde.
En wat later ontdekte we ook dat ze in het hok van de varkens (op eigen initiatief) een nachtje als hoofdkussen ook niet overleven, RIP Matilde.
Een Mechelse koekkoek zou dit al makkelijker overleven waarschijnlijk.

Voor de rest gaat het samenleven met varkens en andere dieren trouwens meestal perfect, de varkens zijn zich waarschijnlijk totaal niet bewust van de aanwezigheid van de kippen, of ze trekken er zich totaal niks van aan (van wat wel eigenlijk?) maar de kippen zijn er als de kippen bij als de varkens weer aan het wroeten gaan. Allemaal lekkers dat aan de oppervlakte komt zonder er zelf moeite voor te doen.

Tip 3: Denk na over de kleur
Van vele rassen zijn er verschillende kleuren kip, je kan dus én een ras én een grootte én een kleur kiezen. Er is niet alleen wit, zwart, bruin en grijs, er is ook tarwe, koekoek, patrijs, koper, zalm, enz.

Het is het beste dat je het bij één kleur houdt, of de variaties er op. Het zit namelijk zo, kippen zijn racisten, zet een zwarte kip in een hok vol witte kippen en de zwarte kip moet het bekopen. De afwijkende kip, of die nu wit, zwart of bruin is, is altijd de klos.

Tip 4: Kippen worden snel broeds
Beter, sommige kippen worden snel broeds.
Broedse kippen broeden op eieren en na 21 dagen komen er kuikens uit.
Tenminste in de ideale wereld, soms zitten ze dagen op een kalkei te broeden en vaak zitten ze op eieren zonder dat er één haan aan te pas is geweest, tamelijk nutteloos dus.
Sommige kippen kunnen daar zeer hardnekkig in zijn en blijven maar doorgaan, ze van het nest afzetten helpt niet, als ze gegeten en gedronken hebben gaan ze meteen terug om verder te broeden. Vervelend want niemand wordt er beter van.
Je kan een aantal dingen doen, ofwel koop je bevruchte eieren en stop je ze onder de kip zodat er na 21 dagen wél kuikens zijn. Ofwel zorg je dat de kip niet meer op het nest kan door ze apart te zetten of door het hok dicht te doen. Apart zetten doe je best in een hok (bench) zonder stro maar met een stok zodat de kip geen nieuw nest kan maken maar op een stok moet slapen. Als je dit nogal barbaars vindt heb je de truuk van de kip met de kont in een emmer water nog niet gehoord waarschijnlijk. Kippen die broeden hebben een hogere lichaamstemperatuur, door dit te doen daalt deze (hopelijk).
Ik ben voor de eerste optie gegaan, twee broedse cochins (zeer gekend voor het broeds zijn, ik had dat natuurlijk niet even opgezocht) kregen elk drie bevruchte eieren onder hun achterste.
Dit kan je natuurlijk niet blijven doen, wanneer de kuikens uitkomen en de kip weer aan het leggen gaat zal ze na een tijdje weer broeds zijn.
Rassen kopen die niet zo makkelijk broeds worden is een makkelijkere optie.
Even googlen voor je naar de markt trekt dus.

Tip 5: Kippen krijgen makkelijk luizen
Als u net zoals ik meteen begint te toeteren dat uw kinderen nog nooit luizen hebben gehad, draai dan uw kip maar eens om.
Behoorlijk shocking als daar hopen en hopen luizen rondlopen als ware het De Zwarte Markt in Tessenderlo.
Er zijn twee soorten luizen, veerluizen en bloedluizen.
De luizen op de kip zijn veerluizen, extra lollig is dat tegen het vel van de kip, rond de veerpen een pluizig bolletje zit, dit pluizig bolletje zijn neten. Misschien wel honderden. Jeuj, ik zei al dat het lollig was.
Met deze luizen is makkelijk komaf te maken, er zijn in de handel allerlei soorten poeder verkrijgbaar waar je kip en kot mee inpoedert. Ik ging lichtjes door het lint en gaf elke kip een druppel Frontline op de kont. In hoeverre die giftige stoffen schadelijk zijn voor de eieren weet ik niet, dus ik heb ze de eerste week maar weggegooid, feit is wel dat alle luizen én neten keidood zijn.
Bloedluizen zijn wat moeilijker, deze luizen zitten overdag in kieren en spleten van het hok en kruipen 's nachts op de kip om bloed te zuigen. Kippen kunnen fel verzwakken door deze luizen (die eigenlijk mijten zijn) en zelfs sterven. Geregeld het hok proper maken, even met de bunzenbrander langs alle kieren en spleten en de zeker de zitstok is meestal voldoende. Extra de zitstok insmeren met vaseline zodat de luizen blijven vastplakken is nog beter.

Preventiemaatregelen nemen is natuurlijk het allerbeste, alle kippen hebben een plekje in hun hok waar ze zich in het zand wentelen -schitterend om te zien trouwens- meng onder dat zand wat gesteentemeel (lava- of basaltmeel), dit fijn gemalen gesteente verstopt de ademhalingswegen van de veer- en bloedluizen zodat ze sterven.

Tip 6: Hanen zijn de max
Ik herhaal: hanen zijn de max, maar je moet wel blijven overeenkomen met je buren. Niet iedereen kan lachen met hanengekraai in de vroege ochtend. Vraag het dus wel even.

We hebben twee hanen, Raf en Harry, eerst kochten we Raf. Raf is schattig, maar Harry is de max, Harry zorgt voor zijn kippen als de beste schooldirecteur voor zijn team juffrouwen, sinds hij er is, is de sfeer optimaal. Geen ruzies meer, niemand wordt uitgesloten, alles verloopt veel soepelder. (We weten allemaal hoe gezellig een leraarskamer met alleen vrouwen kan zijn.) Het enige verschil is dat Harry dagelijks (meerdere keren waarschijnlijk) de liefde bedrijft met zijn juffrouwen.
Harry torent -anders dan Raf- boven zijn vrouwen uit. Waar Harry is, zijn zijn vrouwen en als ik hem iets toegooi om te eten, dan maakt hij het allerschattigste geluidje om zijn vrouwen te roepen en geeft met zijn snavel aan waar het hapje ligt.

Tip 7: Er zitten niet per se kuikens in eieren
Een jeugdtrauma: Ik open een ei om een cake te bakken en er zit een kuiken in. Guwel. Dagelijks eieren rapen zodat de kippen niet kunnen broeden is de enige zekerheid als je dit wil voorkomen.

Dat broeden is trouwens wel een ingenieus systeem: Eerst legt een kip een aantal eieren en pas vanaf het moment dat de kip plaats neemt op het nest begint het embryo te groeien, het kuiken in het ei dat op dag één of op dag zeven is gelegd komt toch op dezefde dag uit het ei, na 21 dagen. Een beetje zoals een zaadje dat wacht met kiemen tot het de ideale omstandigheden tegenkomt.
Dus zolang de kip niet op de eieren is gaan zitten om te broeden zit er geen kuiken in de eieren, en voor alle zekerheid dus dagelijks je eieren rapen.
Trauma afgewend.


Verschillende rassen kippen leggen natuurlijk wel verschillende soorten eieren, dat dan weer wel.