Waarom het beter bevallen is in Engeland

Toni in de handen van de vroedvrouw

Ik vertelde u vorige week al dat ik tegenwoordig niet veel anders doe dan met de baby op schoot boeken lezen en tv-series kijken. Ik heb vooral een groot zwak ontwikkeld voor kraamkliniekseries. Zo kijk ik op Vitaya naar One Born Every Minute en op Libelletv naar The Midwives. Beide realitysoaps over het wel en wee van vroedvrouwen in een Britse kraamkliniek.
En ... ik weet niet of ik het juist inschat, maar ik kan mij toch niet van de indruk ontdoen dat het er in Britse kraamklinieken wel wat anders aantoe gaat dan in de Vlaamse.
Zo lijkt het wel dat er voor elke bevallende vrouw één vroedvrouw ter beschikking is.
Pas als de verlossing nabij is wordt er een andere vroedvrouw bij geroepen, de 'vaste' vroedvrouw trekt terwijl een plastic slagersschort over haar kleren aan.
Een gynaecoloog valt er niet te bespeuren.
Het zit namelijk zo, op de afdeling waar er bij One Born Every Minute voornamelijk wordt gefilmd is die van de low-care bevallingen, de bevallingen waar geen problemen worden verwacht. Moesten er toch problemen opduiken wordt de vrouw naar de afdeling er naast gebracht waar er een team gynaecologen en kinderartsen klaar staat.

De perfecte verdeling, als je het mij vraagt.
Vroedvrouwen voor de gewone bevallingen en gynaecologen bij medische indicaties of complicaties.
Je vraagt om te babysitten toch ook geen pediater?

Ik vraag het na op Facebook, en wat blijkt? We denken er allemaal hetzelfde over.
Die dokter op het einde, dat is bij een normale bevalling niet per se een meerwaarde.
En de consultaties, zolang ze laag-risico zijn, waarom mogen die ook niet meteen overgenomen worden door vroedvrouwen? In Engeland en Nederland wordt het zo toch gedaan?
Tijdens mijn zwangerschappen ging ik voor de echo's (drie à vier per zwangerschap) naar mijn gynaecoloog en voor de gewone consultaties naar de vroedvrouw. Veel gezelliger dan die kille praktijkruimte en ik heb nooit in een wachtkamer moeten mijn beurt afwachten. Want vaak zit je daar voor een gynaecoloogbezoek langer dan dat je consultatie duurt.

Nu, voor alle gynaecologen die hier komen lezen zich onvoldoende gerespecteerd en te kort geschoten voelen… we zijn wel allemaal heel blij dat u er bent! En dat we op u kunnen rekenen in noodgevallen.
Maar ... moest er hier en daar niet bespaard worden? Wat zou dat wel niet uitsparen voor het ziekenfonds?
Waar wachten we nog op?

Maar goed, ik wijk af, we zien dus een vrouw met weeën met daarnaast een vroedvrouw, een meelevende vroedvrouw, ze vraagt of er iets moet zijn om te eten of drinken, ze babbelt rustig met het koppel en als het allemaal niet vlot stelt ze voor om een wandelingetje te maken op de gang, want zo zegt ze: 'Actieve vrouwen bevallen beter, ga maar wat wandelen dan zakt de baby in je bekken en komen de weeën beter op gang.'
Ha, die heb ik nog gehoord!
Er worden geen stimulerende middelen gegeven en er wordt geen water gebroken, want: We proberen het tempo van de moeder te volgen, het is haar lichaam, het komt wel als het komt. Heb maar vertrouwen in je eigen lichaam.
Een gouden boodschap!

Als er een vrouw in bad zit moet ze niet uit bad komen als haar water breekt en als de baby dan eindelijk geboren is (altijd aan het eind van het programma, dan floepen ze er een voor een uit) dan wordt de baby meteen op de mama gelegd.
En dan komen de traantjes natuurlijk.

Een moeder, een bed en een vroedvrouw, zo doen ze dat in Engeland.
De essentie. Wat heb je meer nodig om in alle rust en vertrouwen te bevallen?

Maar het zou nog soberder mogen!
Bevallen gaat eigenlijk een pak makkelijker als het niet liggend op een bed is, dus net als ik denk: Doeme, Engeland zou het walhalla kunnen zijn van de ideale ziekenhuisbevalling zegt de vroedvrouw op tv: Do you want to try it on all fours?
Yes, denk ik, yes yes, Engeland is dan toch het perfecte bevalland!

Voor het geval het u nog nooit gevraagd is om het eens te proberen on all fours, dit betekent zoveel als op handen en knieën.

Jeuj, toevallig mijn favoriete bevalpositie!
Jef, Abel & Toni zijn alledrie on all fours ter wereld gekomen, de jongens in bad, de dochter op het droge.

Als het van mij afhangt mag on all fours de verplichte bevalpositie worden!
Of toch op zijn minst eentje die u eens zou moeten proberen.

En dan wordt de titel van dit stukje pijnlijk duidelijk...
Bevallen op handen en knieën mag niet in Vlaamse kraamklinieken.
Of beter gezegd: bevallen op handen en knieën mag niet in de meeste Vlaamse kraamklinieken.
Daar kwam ik achter toen ik een paar dagen na de geboorte van Toni vertelde aan mijn vroedvrouw (ook werkzaam in een klassieke kraamkliniek) dat ik de weeën zo gruwelijk pijnlijk vond toen ik even op mijn rug lag voor een onderzoek.
Dat de weeën opvangen zoveel makkelijker is wanneer ik gewoon deed wat ik wou doen, in mijn geval rondwandelen tussen de weeën en op handen en knieën zitten tijdens een wee.
En dat ik het niet begreep waarom iedereen altijd op de rug in dat bed bleef liggen.
Dat ik daar geen uur zou liggen zonder epidurale.
En waarom -in godsnaam- niet iedereen op handen en knieën of hurkend dat kind eruit perst, bevallen is toch een beweging waarbij een kind van boven naar beneden gaat, een voetbal rolt ook niet uit zichzelf van voor naar achter, of veranderen de wetten van de zwaartekracht wanneer je een kraamkliniek betreedt?

Mijn vroedvrouw knikte en zei dat hij het ook niet begreep en toen vertelde hij dat hij onlangs een vrouw begeleide die door medische redenen niet liggend kon bevallen. Hij moest drie ziekenhuizen afbellen om er eentje te vinden waar ze het hurkend, in zijlig of op handen en knieën mocht proberen.
DRIE!

Is dat niet een beetje heel zottekes?

Ik was in ieder geval toch efkes heel erg verbaasd.
En wat doet eens mens dan?
Feiten checken op Facebook
En inderdaad, over de bevalpositie valt in de meeste* ziekenhuizen niet te onderhandelen.
Nou ja…

Maar dan ken je mijn vroedvrouw van de VLOV nog niet!
De Vlaamse Organisatie van vroedvrouwen lanceerde vorig jaar een campagne normale geboorte met 10 vuistregels voor moeders en vroedvrouwen omdat het aantal keizersnedes gestegen was tot meer dan 20%.

In plaats van zich bij een 'nou ja' neer te leggen trekken zij samen kruisvaardergewijs het land rond met lezingen en workshops voor gynaecologen en vroedvrouwen over liggend versus actief bevallen.

Want het is niet alleen uit ondervinding duidelijk dat liggend in beugels bevallen pijnlijker is én de bevalling vertraagt het is ook wetenschappelijk bewezen!
Ha, nou is ie helemaal mooi!

Door lang op je rug te liggen kan er een belangrijke ader afgesloten worden die tussen je baarmoeder en ruggengraat loopt (het vena-cava syndroom), hierdoor word je duizelig en kan je zelfs flauwvallen, maar het kan ook de harttoontjes van de baby doen zakken, waardoor er een algehele paniek losbreekt in het bevalkwartier.

En wat staat er te lezen in de brochure voor gynaecologen en vroedvrouwen die Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg heeft uitgewerkt voor de ‘normale’ bevallingen met een laag risico?
-Het is belangrijk dat zwangere vrouwen en hun partner goed geïnformeerd worden over alle stadia van de bevalling, zodat zij bewuste keuzes kunnen maken die zoveel mogelijk gerespecteerd moeten worden.
-Rugligging tijdens de uitdrijvingsfase leidt tot meer instrumentele geboorten, verhoogt het pijngevoel en kan de incidentie van abnormaal foetaal hartritme doen toenemen.
-Een verticale rechtopstaande positie kan het aantal geassisteerde geboorten doen dalen en de pijn verminderen tijdens de uitdrijvingsfase.
Aanbeveling:
Het is aanbevolen om de parturiënte aan te moedigen een houding aan te nemen die haar het meest comfortabel lijkt om te persen op voorwaarde dat het foetale hartritme normaal blijft.

Nu zou je natuurlijk kunnen zeggen: Suske toch, wat kan mij heel deze uiteenzetting schelen, ik beval wel met een epidurale, dat is nog veel pijnlozer.
Correct!
Maar we zijn nog niet rond!
Hurkend of op handen en knieën wordt je bekken niet gehinderd en kan het naar alle kanten bewegen op het juiste moment.
Een bekken is namelijk geen bot uit één stuk maar een geheel van vier botten die aan elkaar hangen met een hele stevige rekker, een rekker die amper meegeeft als je aan het tramponlinespringen bent, maar wel als er een hoofd moet passeren.
Afhankelijk van waar het hoofd van de baby zich bevindt en of je hurkend of op handen en knieën zit, vergroot de doorsnede met maximum 18mm(= toename tot 14,2%), en de voor-achterwaartse diameter van de bekkenuitgang met maximum 4,8mm (=winst van 5,6%).
En dat mijn beste, klinkt heel ingewikkeld, maar het zijn misschien net die centimeters die je nodig hebt als je kleine reusjes zoals ik baart.
Reusjes die je er misschien liggend op je rug (want immobiel door de positie en of het ontbreken van reflexen door de epidurale) niet uitgeperst krijgt.

Cijfers tonen immers aan dat een epidurale de kans op een kunstgreep vergroot.
Nog een reden om er op aan te dringen om uw ding te mogen doen tijdens de arbeid, ik kon op handen en knieën de weeën heel goed trotseren, en als ik dat kan, dan kan jij dat zeker ook!

Oh.
Trouwens.
We hebben het nog niet gehad over de episiotomie, de knip gelijk we zeggen.
U bent er vast eentje rijk want maar liefst 52% van de vrouwen wordt geknipt, zelfs tot 73% bij een eerste bevalling. (cijfers: SPE-jaarapport)
Dit tegenover gemiddeld 8% in Engeland, 4% in Denemarken en 12% in Amerika. (Het gemedicaliseerder aanpakken dan in Amerika, daar moet ge al een straffe voor zijn!)
Komen er in Vlaanderen dan meer gevallen van foetale nood voor of zouden Vlaamse vrouwen door de continentendrift en al gewoon een strakkere bekkenbodemspier hebben?

Ja u merkt het goed: ik word daar een beetje kwaad van, al was het maar omdat mijn man ook deze keer weer aan de schoolpoort fier stond te verkondigen dat ik bij een kind van 5 kilo niet geknipt noch gescheurd was en dat nu alle ouders denken dat ik zooo'n euhm ... bekkenbodemspier heb.

Uiteraard zijn er ook aanbevelingen rond 'de episiotomie tijdens de uitdrijvingsfase'.
Een routine epsiotomie zou niet mogen worden uitgevoerd bij een spontane vaginale geboorte.
Episiotomie moet worden uitgevoerd in geval van klinische noodzaak zoals een instrumentele geboorte of vermoeden van foetale nood.
(En hier ook wat cijfers.)

Bon, we zijn er denk ik.
Tijd om af te ronden.
Tijd voor mijn aanbevelingen:
Wil je proberen om op een andere manier dan in ruglig te bevallen, doe dat dan vooral. Het is jouw bevalling en jij moet het doen.
Birth power!
En sjot in godnaam die schaar uit de handen van uw gynaecoloog.
Of bespreek misschien op voorhand alles met je gynaecoloog, dat is ook een optie.

Vergeet ook niet dat je altijd op consultatie kan gaan bij een zelfstandige vroedvrouw in je buurt. Ze begeleidt je in het avontuur van de geboorte van je kind, maakt tijd voor je, laat je zien welke keuzes je hebt, staat door dik en dun naast je en is een waardevolle bron van tips in het eerste levensjaar van je baby.


Edit: Blijkbaar was het niet altijd zo bevallen in Engeland, er is zelfs voor gestreden geweest! Op een gegeven moment zijn de Britse vroedvrouwen zich beginnen te groeperen om op te komen tegen het systeem zoals wij het hier nu kennen.
Via insiders heb ik vernomen dat in de huidige opleiding vroedkunde er hard geroepen wordt om op te staan en net zoals in Engeland te revolteren!
Maar er moet natuurlijk iemand aan het touw trekken...


* Er zijn hier en daar ziekenhuizen waar ze je je ding laten doen, een voorlopig lijstje:
In Sint-Vincentius in Antwerpen mag je zelfs op je hoofd bevallen als je dat zou willen.
Hier kan je ook met je eigen vroedvrouw komen bevallen.
In het UZA kan dat ook, maar dan houdt je vroedvrouw er zo goed als niks aan over.
Aan het Erasmus ziekenhuis in Anderlecht is een low-care afdeling (Cocon) waar je met vroedvrouwen bevalt.
In het UZ Gent zou het ook mogen.
Mocht jij doen en laten wat je wou tijdens de arbeid of ken je nog ziekenhuizen waar je met je vroedvrouw mag komen bevallen (en alles daartussen) laat het me zeker weten.